Tolkien, ahlaki bir temelden kopuk erdemlere sahip olmakla birlikte gelen benzersiz riskleri kabul eder. Eserleri sık sık kötülüğün erdemlerimizi sömürmeye eğilimli olduğuna dair derin bir inancı göstermektedir. Bu fikir, zeka, cesaret ve sadakat gibi özelliklerin bireyleri daha yüksek ahlaki bir amaçla uyumlu olmadığında nasıl yola çıkabileceğini gösteren anlatıları boyunca yankılanıyor.

Dahası, Tolkien'in karakterleri genellikle bu hediyelerin özverili bir şekilde kullanılmak yerine, kibir veya diğerlerine göre yanlış yönlendirilmiş bir üstünlük duygusuna nasıl yol açabileceğini ortaya koyuyor. Bu, doğruluk gibi en takdire şayan niteliklerin bile bencil motifleri haklı çıkarmak veya daha az erdemli olarak algılananlar için küçümsemek için bükülebileceğini düşündürmektedir. Nihayetinde, Tolkien'in görüşleri, ahlaki yolsuzluktan kaçınmak için erdemlerin iyilikten kaynaklanacak ihtiyacının uyarıcı bir hatırlatma görevi görür.