ჩემმა არაცნობიერმა უფრო მეტი იცის ფსიქოლოგის ცნობიერების შესახებ, ვიდრე მისმა ცნობიერებამ იცის ჩემი არაცნობიერის შესახებ.
(My unconscious knows more about the consciousness of the psychologist than his consciousness knows about my unconscious.)
ეს ციტატა იკვლევს ადამიანის გონების რთულ ფენებს და ხშირად უხილავ დინამიკას ფსიქოლოგიური ურთიერთქმედების დროს. ის ხაზს უსვამს აზრს, რომ ჩვენი არაცნობიერი გონება, რომელიც შეიცავს ჩვენს ღრმა შიშებს, სურვილებს და მიკერძოებებს, მოქმედებს ჩვენს ცნობიერ ცნობიერებაზე მიღმა. ფსიქოლოგთან ურთიერთობისას, ის ვარაუდობს, რომ კლიენტის არაცნობიერი არსებითად უფრო მეტად იცის მათი ჭეშმარიტი მეს შესახებ, ვიდრე ფსიქოლოგის ცნობიერი აღქმა ან ინტერპრეტაცია შეიძლება გაითავისოს. ფსიქოლოგი, მიუხედავად მათი მომზადებისა და გამოცდილებისა, ვერასოდეს შეძლებს სრულყოფილად წვდომას ქვეცნობიერის რეალობაზე, რომელიც გავლენას ახდენს ქცევაზე და გადაწყვეტილების მიღებაზე.
ეს პერსპექტივა ბადებს მნიშვნელოვან მოსაზრებებს თვითშემეცნების საზღვრებისა და თერაპიის ინტერპრეტაციული ხასიათის შესახებ. ის აღიარებს, რომ ჩვენი ქმედებებზე ზეგავლენის დიდი ნაწილი მომდინარეობს გონების უხილავი, გამოუთქმელი ნაწილებიდან - სფერო, რომელიც მხოლოდ ნაწილობრივ არის ხელმისაწვდომი ამრეკლავი ან ანალიტიკური პროცესების მეშვეობით. ციტატა ასევე ხაზს უსვამს თერაპიაში გაუგებრობის ან არასრული გაგების პოტენციალს, რადგან ფსიქოლოგის ცნობიერი ძალისხმევა პაციენტის გასაგებად შეიძლება ზედაპირული იყოს პაციენტის არაცნობიერის სიმდიდრესთან შედარებით.
უფრო მეტიც, ის იწვევს ფსიქოლოგიურ პრაქტიკაში თავმდაბლობის ასახვას. იმის აღიარება, რომ ჩვენი არაცნობიერი შეიცავს ცოდნას ცნობიერის მიღმა, წაახალისებს როგორც კლიენტებს, ასევე პრაქტიკოსებს, მიიღონ სირთულე და საიდუმლო, რომელიც თან ახლავს ადამიანის ფსიქიკას. ის იწვევს ცნობისმოყვარეობის და ქვეცნობიერის პატივისცემის გრძნობას, იმის გაგებას, რომ ჭეშმარიტი თვითშემეცნება მოითხოვს უფრო მეტს, ვიდრე ცნობიერ ძალისხმევას; ის მოითხოვს ნდობას, მოთმინებას და ზოგჯერ იმის მიღებას, რაც რჩება ზედაპირის ქვეშ. უფრო ფართო გაგებით, ციტატა ხაზს უსვამს უთქმელის მოსმენის მნიშვნელობას და იმის ნდობას, რომ ადამიანის გონება ინახავს სიღრმეებს, რომლებიც ხშირად უშუალო აღქმის მიღმაა და ელოდება გამოვლენას ფრთხილად შესწავლით.
საერთო ჯამში, ეს არის შეხსენება, რომ ადამიანური გაგებისა და თვითშემეცნების უმეტესი ნაწილი ჩვენი გონების უხილავ ასპექტებშია - ასპექტები, რომლებიც საბოლოოდ აყალიბებენ ჩვენს აღქმას, ქცევას და იდენტობას ისე, რომ მხოლოდ ცნობიერება სრულად ვერ აღიქვამს.