სანამ ისინი არ გახდებიან, ისინი ვერასდროს აჯანყდებიან და სანამ აჯანყდნენ, ისინი ვერ გახდებიან ცნობიერება.
(Until they become conscious they will never rebel, and until after they have rebelled they cannot become conscious.)
ჯორჯ ორუელის "1984 წელს" განცხადებაში აღბეჭდავს ცნობიერების და აჯანყების პარადოქსს, მჩაგვრელი მმართველობის პირობებში. პოპულაცია არ იცის მათი დამორჩილების შესახებ, სანამ ისინი არ მიაღწევენ ცნობიერების დონეს, რაც მათ აიძულებს ხელისუფლების გამოწვევაში. ეს ციკლი მიგვითითებს, რომ ჭეშმარიტი ცნობიერება და ცვლილებების სურვილი ერთმანეთთან არის დაკავშირებული, რაც ქმნის უწყვეტი ბრძოლას ტოტალიტარული რეჟიმების პირობებში ინდივიდებისთვის.
შედეგი იმაში მდგომარეობს, რომ აჯანყების გამოცდილების გარეშე, ადამიანი შეიძლება არასოდეს გააღვიძოს მათი უცოდინარობისგან, განაგრძოს მათი ჩაგვრა. ამის საპირისპიროდ, მხოლოდ აჯანყების მოქმედების საშუალებით მათ შეუძლიათ დაიწყონ თავიანთი რეალობის გააზრება და მათი ავტონომიის ამტკიცებენ. ეს ხაზს უსვამს ღრმა კავშირს ცნობიერებასა და მოქმედებას შორის ტირანიის წინააღმდეგ ბრძოლაში.