ფილიპ კ. დიკის "The Valis Trilogy" - ში, ციტატა ხაზს უსვამს ღრმა ურთიერთობას სწავლისა და ტანჯვას შორის. იგი გვთავაზობს, რომ ცოდნის მოპოვება ხშირად გულისხმობს ტკივილსა და გაჭირვებას. არსებობის ეს ასპექტი მიუთითებს იმაზე, რომ სიბრძნე ადვილად არ მიიღწევა; უფრო მეტიც, ის ყალბი გამოცდილებით, რომლებიც ჩვენს გამძლეობასა და გაგებას ასრულებენ.
ციტატა კიდევ უფრო ხაზს უსვამს იმას, რომ ჩვენს ქვეცნობიერ სახელმწიფოებშიც კი, მაგალითად, ძილი, ჩვენ სრულად ვერ გავურბით ჩვენი წარსულის ტვირთს. ტკივილი მუდმივი თანამგზავრია და ამ ტანჯვის საშუალებით, ჩვენ უნებურად ვიღებთ შეხედულებებს და სიბრძნეს. საბოლოო ჯამში, იგი გვთავაზობს, რომ ეს ტრანსფორმაცია და განმანათლებლობა ჩამოვიდეს, თუმცა რთული გარემოებებით, როგორც უფრო მაღალი ძალისგან საჩუქარი, აქ მოიხსენიება, როგორც "ღვთის საშინელი მადლი".