Madison's ervaring op zowel de staat als het federale niveau had hem overtuigd dat "de mensen" niet een welwillend, harmonieus collectief was, maar eerder een smeulende en steeds veranderende verzameling van facties of belangengroepen die zijn toegewijd aan provinciale perspectieven en kwetsbaar voor demagogen met partijdige agenda. De vraag
(Madison's experience at both the state and the federal level had convinced him that "the people" was not some benevolent, harmonious collective but rather a smoldering and ever-shifting gathering of factions or interest groups committed to provincial perspectives and vulnerable to demagogues with partisan agendas. The question)
In Joseph J. Ellis's boek "The Quartet: Orchestrating the Second American Revolution, 1783-1789", reflecteert Madison over zijn politieke ervaring, die zijn begrip van de mensen als een gefragmenteerd lichaam vormde in plaats van een verenigde entiteit. Hij beschouwde de bevolking als een vluchtige verzameling facties, elk aangedreven door enge belangen en vatbaar voor manipulatie door ambitieuze leiders die partijdige doelen nastreven.
Dit perspectief bracht Madison ertoe om te pleiten voor een systeem dat deze concurrerende belangen in evenwicht zou kunnen brengen en zich zou kunnen bewaken tegen de gevaren van demagogen. Zijn inzichten benadrukken de complexiteit van bestuur in een diverse samenleving en de noodzaak van instellingen die de druk van factie kunnen weerstaan en tegelijkertijd stabiliteit en overleg bevorderen.